zoek op deze site
English Deutsch Français

Leeghwater

Jan Adriaanszoon Leeghwater werd in 1575 in De Rijp geboren. Het land rond De Rijp leed onder de voortdurende dreiging van wind en water. In de loop der jaren kreeg men echter steeds meer ervaring in het aanleggen van dijken en het gebruik van molens. Noord-Holland polderde tussen 1608 en 1643 20.000 hectare land in. Daarin speelde Leeghwater een grote rol.
  
Een belangrijke uitvinding van hem was de windmolen met draaibare kap. Daardoor kon de molen gemakkelijk "in de wind worden gezet". In 1605 bouwde hij voor het eerst dit type molen in De Rijp. 
Bij de bedijking van de Beemster (1612) was hij opzichter bij de molenbouw. Voor de bedijking van de Starnmeer (1643) maakte Leeghwater berekeningen en kaarten.

Ook buiten de landsgrenzen werd Leeghwater geraadpleegd. In 1619 peilde hij moerassen bij Houtschooten in Vlaanderen. In 1628 adviseerde hij over het droogleggen van een moeras bij Bordeaux. Twee jaar later deed hij hetzelfde in Metz. In 1633 werkte Leeghwater in Sleeswijk-Holstein bij de afsluitdijk van het Bottschlotter Tief waar hij onder andere een sluis ontwierp.  
    
    

        

Onder water?

Als 30-jarige werd hij beroemd om zijn ‘onderwaterkonste’. Het lukte hem lange tijd onder water te blijven. Hij vertoonde de kunst zelfs voor Prins Maurits. Hoe de uitvinding precies werkte, heeft Leeghwater nooit verklapt. Wij denken aan een duikersklok.
Voor het raadhuis van De Rijp maakte hij in 1630 het bestek en de tekeningen. Beneden in de Waag hangt nog de houten balans met de letters: "J.A.L.W."
Hij schreef op hoge leeftijd zijn "Haarlemmermeer-boek" over de droogmaking van dit grote meer. In "Een klein Cronykje" beschrijft hij de geschiedenis van Graft en De Rijp. Later werd dit boekje door de predikant Schabaelje aangevuld met een verslag van de grote brand in 1654. In 1650 overleed hij in Amsterdam op 75-jarige leeftijd.


Lespakket

Over Leeghwater is een lespakket beschikbaar. Lees meer....